GEBELİKTE ŞEKER BEBEĞİN GELİŞİMİNİ ETKİLİYOR ...
1970 li yıllarda diyabet hastası olan kadınlara gebe kalmamaları tavsiye edilirken, günümüzde tanı ve tedavide kaydedilen ilerleme ile komplikasyon riskinin azaldığını belirten Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Yasemin YAKUT, şeker hastalığı ve gebelikteki etkilerini anlatıyor.
Diyabet pankreastan insülinin az salınması nedeniyle oluşan metabolik bir hastalıktır. Karbonhidrat, yağ ve protein metabolizmaları bozulur ve kan glukozu yani kanda şeker düzeyi artar.
Diyabet ile komplike gebeliklerde konjenital anomali görülmesi ve komplikasyon gelişmesi normal gebeliklere göre daha fazla olduğu gerçeğini unutmamak gerekir. Günümüzde ki tanı ve tedavi protokolleri ile bu komplikasyonların görülme hızı düşürülebilir.
Gebelik öncesi şeker hastası olan gebeler yüksek riskli gebelerdir.
Diabetes Mellitus (DM) insülin eksikliği, insülin direnci veya her ikisi sonucu gelişen kanda şeker düzeyinin yükselmesi ile karakterize bir metabolik hastalıktır. Gebelikte 3 tip diyabet görülebilir.
1. Tip I DM : İnsüline bağımlı
2. Tip II DM : İnsüline bağımlı olmayan
3. Gestasyonel DM
Tip I DM ve Tip II DM gebelik öncesi var olan tiplerken, Gestasyonel DM gebelikte gelişen tiptir.
Gebelikteki Fizyolojik Değişiklikler
Glukoz ( şeker) metabolizması gebelikte önemli ölçüde değişiklik gösterir. Açlık glukoz seviyeleri düşüktür, yemek ya da glukoz yüklemesini takiben ise gebe olmayan durumlar karşılaştırıldığında yüksektir.
Glukoz toleransı gebeliğin ilerlemesi ile progresif olarak düşer.
Normal kadınlar gebelik esnasında iki kat insülin üretirler, diabetik olanların ise insülin gereksinimleri artar.
Gebelikte glukoz için böbrek eşik değeri düştüğünden, idrar örneklerinde bir çok kadında idrarda şeker çıkması tespit edilebilir
Gestasyonel DM (GDM) gebelikte başlayan veya gebelikte ilk olarak tanımlanan
herhangi bir düzeydeki glukoz intoleransı olarak tanımlanmaktadır. Gebelikte görülen diabetin %90’ını bu tiptir.
GDM’lu gebelerde insülin direnci normal gebelerdekine göre daha şiddetlidir. İnsülin sekresyonunda da bozukluk vardır.
Annedeki kan şekerinin yüksekliği bebekte sorun yaratır. Annenin şekerinin yüksekliği doğrudan bebeğin kan şekerinin yükselmesine neden olur. Böylece bebekte insülin salınımı artar. Sonuçta bebek fazla kilo almaya başlar, akciğer gelişimi geri kalır, kalp hastalıkları ve sinir sistemi hastalıkları gelişir.
Önemli etkileri ise şunlardır;
Polihidroamniyos gelişimi ( Bebeğin içinde yaşadığı suyun =amnios mai fazla olması)
Preterm doğum oranında artış (Erken doğum riski)
Makrozomi gelişimi (Gebelik haftasına göre büyük bebek)